Czym jest zachowek
Zobacz komu i w jakiej wysokości się należy
Zachowek jest instytucją prawa cywilnego zabezpieczająca interesy najbliższej rodziny zmarłego w dwóch przypadkach:
1) przy dziedziczeniu testamentowym – gdy spadkodawca korzystając z prawa rozrządzu swoim majątkiem sporządza testament z pominięciem wybranych osób (np. małżonki czy dzieci),
2) przy dziedziczeniu ustawowym – w sytuacji gdy udział spadkowy spadkobiercy ustawowego (uprawnionego jednocześnie do zachowku) jest niższy niż należny mu zachowek.
Zachowek zgodnie z przepisami jest zawsze roszczeniem o świadczenie pieniężne i może być wypłacany jedynie w formie pieniężnej (nie można zatem dochodzić wydania określonej rzeczy należącej do masy spadkowej). Co do zasady jego wysokość to 1/2 wartości udziału spadkowego jaki przysługiwałby uprawnionemu przy dziedziczeniu testamentowym. Jeśli jednak uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo uprawnionym jest małoletni zstępny spadkodawcy wówczas zachowek stanowi równowartość 2/3 wartości udziału jaki przypadłby mu przy dziedziczeniu ustawowym. Roszczenie to przysługuje uprawnionemu do zachowku wobec osób, które zamiast niego uzyskały prawo do spadku:
1) Spadkobiercy – odpowiadają w pierwszej kolejności, ponoszą odpowiedzialność proporcjonalnie do wysokości udziałów w spadku
2) Zapisobiercy windykacyjni – są zobowiązaniu do zapłaty zachowku w sytuacji gdy spadkobiercy nie są w stanie zapłacić; odpowiedzialność jest tutaj solidarna
3) Obdarowani na podstawie umowy darowizny – jako ostatni odpowiadają obdarowani, jednak warunkiem jest tutaj aby darowizna była zaliczona do spadku ( nie dolicza się do masy spadkowej drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych oraz tych dokonanych sprzed więcej niż 10 lat od otwarcia spadku)
Osoby uprawnione do zachowku wskazuje art. 991 § 1 kc i są to:
– rodzice spadkodawcy – przysługuje tylko w sytuacji gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie zstępnych (dzieci, wnuki)
– małżonek – w chwili śmierci spadkodawcy pozostawał z nim w ważnym związku małżeńskim; zachowek nie przysługuje w sytuacji orzeczonej przez sąd separacji czy po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego
– zstępni (dzieci, wnuki) – zarówno dzieci biologiczne jak i dzieci przysposobione; należy pamiętać, iż w sytuacji gdy żyje dziecko spadkodawcy, wnuki jako dalsi zstępni są pozbawieni uprawnienia wynikającego z zachowku;
Roszczenie o zachowek przechodzi również na zstępnych w następujących sytuacjach:
1) osoba, która została uznana za niegodną dziedziczenia
2) osoba, która odrzuciła spadek
3) osoba wydziedziczona
4) osoba, która zrzekła się dziedziczenia jeśli w umowie ze spadkodawcą zaznaczono, iż zrzeczenie się nie obejmuje zstępnych
Roszczenie o zachowek jako roszczenie cywilnoprawne przedawnia się z upływem 5 lat od momentu ogłoszenia testamentu a w sytuacji gdy takowego nie było od momentu otwarcia spadku (data śmierci spadkodawcy). Bieg przedawnienia może zostać przerwany na skutek podjęcia czynności wskazanych w art. 123 kc.
Wszystkie osoby uprawnione do otrzymania zachowku mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, w myśl art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Należy pamiętać, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania zachowku, a nie śmierci spadkodawcy. Warunkiem uzyskania zwolnienia z podatku jest złożenie w 6-miesięcznym terminie zawiadomienia o nabyciu zachowku.

Luty Kancelaria zakończyła wygranymi w sprawach przeciwko bankom BPH, mBank, Santander i Getin Noble
Trzy nieważności umów oraz pozbawienie wykonalności BTE wystawionego przez Getin Noble Bank. Sądy Okręgowe w Szczecinie, Legnicy i Katowicach potwierdziły, że powodom przysługuje interes prawny w ustaleniu nieważności umowy, bowiem dopóki strony wiąże umowa kredytowa...

Umowa Getin Banku nieważna po 9 miesiącach od wniesienia pozwu – Nie uwzględniony zarzut zatrzymania
W maju 2021r. do Sądu Okręgowego w Legnicy kancelaria skierowała pozew w imieniu konsumenta przeciwko Getin Noble Bankowi o ustalenie i zapłatę (sygn. I C 392/21). Przedmiotem roszczenia ww. pozwu było w pierwszej kolejności ustalenie nieważności całej umowy...

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Prawomocny wyrok p-ko BPH SA – Umowa byłego GE Money Bank S.A. nieważna – Brak możliwości odcięcia marży i spłaty wg kursu średniego NBP- Zarzut zatrzymania nieuwzględniony
Kontynuacja dobrej passy z 2021r., w dniu 19 stycznia 2022 roku Sąd Apelacyjny w Gdańsku (I ACa 596/2) oddalił apelację Banku BPH S.A. od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku (I C 1094/17), w którym Sąd Okręgowy uznał umowę za nieważną i zasądził roszczenie pieniężne na...

Wstrzymanie obowiązku dokonywania spłaty rat kredytu, zakazanie bankowi składania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej oraz zamieszczania informacji o zaległościach w BIK
Wzrost kursu franka spowodowany pandemia przełożył się na wysokości rat kredytów. Wielu kredytobiorców z ulgą skorzystało z zaoferowanej przez banki możliwość zawieszenia spłaty rat kredytów. W ostatnich dniach Frankowicze pytają: trzy, sześć miesięcy zawieszenia, a...

Przełomowy wyrok w sprawach Frankowiczów
Zapraszamy do przeczytania wywiadu, w którym Radca Prawny Ewa Skulska omawia wyrok wydany tuż po nowym roku przez Sąd Okręgowy w Warszawie, w sprawie z powództwa Państwa Dziubaków przeciwko Raiffeisen Bank International AG. Sąd uznał, że umowa łącząca strony jest...
bardzo ciekawy i pożyteczny wydaje mi się zachowek w obecnych czasach gdy relacje międzyludzkie na normalnym poziomie to rzadkość 🙁 coraz częściej słyszy się o wydziedziczeniu przynajmniej wśród moich znajomych. i potem zachowek to może dostać najwyżej dziecko wydziedziczonego przynajmniej tak to rozumiem z porady innego prawnika. Zresztą tą poradę ostatnio wysyłałam koleżance która na szczęście dziecko ma. a czemu ją wydziedziczyła matka? ano bo przeporwadziła się do Warszawy! paranoja